AEK-KORRIKAko eledunak Patani herrialdeko delegazio batekin bildu dira, esperientziak partekatzeko xedearekin.

Patani herria, administratiboki, Tailandiaren parte da egun. Hizkuntza propioa dute; baina hainbat zailtasun eta errepresioen ondorioz, eta gatazka etniko-erlijioso bortitz bat dela medio, desagertzeko zorian dago. Helduek hitz egiten dute, baina patani hizkuntzak ez du inolako aitortza ofizialik, eta eskoletan ere ez da irakasten. Horrez gain, ez du batuaren parekorik, eta transmisioa oso zaila da.

Hala ere, ahalegin handia egiten ari dira beren hizkuntzari eusteko; eta, besteak beste, hizkuntza gutxitua duten herriekin harremanetan jartzen ari dira. Horregatik bildu nahi izan dute AEK-KORRIKArekin, Euskal Herriak euskararekin duen esperientzia zuzeneko ezagutzeko.

Kalean da hilabete honetako aldizkaria

Berriako zuzendari Amagoia Mujika Tolaretxipiri* eta Jon Zabalari elkarrizketak; Altxa Burua! ekimena; Seaskaren Baionako Etxepare lizeoa, barnetegi; Sanprubusa, gurpil gaineko kafetegia; Etxepare Euskal Institutua, labur-labur; eta beste hainbat kontu.

*Amagoia Mujikari elkarrizketa egin ziotenean gertatu berria zen Hamasen erasoa. Ondorioz, Palestinako gatazkaz galdetzean eman zien erantzuna osatzeko eskatu digu Berriako zuzendariak, honela: "Elkarrizketa eta egin zenetik gauza asko gertatu dira Gazan, eta argitaratzen den datan erantzun izanez gero, beste erantzun bat emango nuen, Hamasen erasoa txiki-txikia geratu baita egiten ari diren sarraskiaren aurrean. Alegia, 8.000tik gora palestinar hil ditu Israelek, mundu osoko begiraden aurrean eta Mendebaldeko agintarien konplizitatearekin. Herri bat mapatik desagerrarazten ari dira, demokraziaren izenean eta Benjamin Netanyahuren esanetara".

Aldizkaria etxean jaso nahi? Bada, egin harpidetza: aizu.eus/harpidetu

AEK-ko ikasleek doan jasoko dute gure euskaltegietan.

Helduen Euskalduntze eta Alafabetatzeko sektoreko eragileok hemen elkartu gara Hezkuntza Lege berriak hizkuntza-ereduak mantentzeko arriskuaren aurrean gure irakurketa eta eskaera bateratua egiteko.

Agerraldian Gabriel Arestiko Isa Isazelaia, Maizpide Barnetegiko Laida Begiristain, Juan Mateo Zabala euskaltegiko Nerea Telleria, Bilbo Zaharra euskaltegiko Jon Maguregi eta AEK-ko Lurdes Etxezarreta, Aitzol Gastañazatorre, Galder Lizarralde eta Aize Otaño ordezkariek hartu dute parte; baina Herri Ekimeneko Euskaltegi askok babestu dugu adierazpen hau: ELKARLAN sareko Gabriel Aresti, Bilbo Zaharra eta Joan Mateo Zabala euskaltegiek; BATUZ Euskaltegi Elkarteko Ulibarri, Urrats, Illazki, Hitzez, Legazpi6, Altza-Urumea, Herri Jakintza eta Udaberria euskaltegiek; Gasteizko, Nafarroako eta Errioxako IKA euskaltegiek; Federatu gabeko Leizaur, Jose Antonio Agirre eta Bai&By euskaltegiek; Maizpide Barnetegiak; eta, azkenik, AEK-k.

Desagertu nahi eta ezin. Hizkuntza-eredurik ez

Askotan azpimarratu dugu Helduen Euskalduntze eta Alfabetatzearen sektorea estrategikoa dela herria euskalduntzeko prozesuan. Euskararen normalizazio-prozesuan beharrezkoa da herritar guztiek euskaraz jakitea eta euskara eroso erabili ahal izateko espazioak izatea, eta, jakina, horretan guztian gure sektoreak ezinbesteko ekarpena egiten jarraitzen du.

Bestalde, egia da hainbatek uste izan dutela belaunaldi berriak euskaraz eskolaratzeak berez euskaldunduko zuela herria. Tamalez, denborak garbi erakutsi digu hori ez dela nahikoa; irakaskuntza arautuaren mugak agerikoak dira.

Horiek horrela, orain da unea muga horiek gainditzeko eta jauzi bat emateko: EAEko Hezkuntza Legearen adoste-fasean murgilduta gaude. Behar-beharrezkoa da abian jartzea belaunaldi berriei euskararen ezagutza egokia bermatzeko euskarazko ikas eredu orokortua. Euskararen ezagutzaren unibertsalizazioak hiru hanka ditu: Hezkuntza, Transmisioa, eta Helduen Euskalduntze eta Alfabetatzea. Hiruetako batek kale eginez gero, herren eta nekez iritsiko gara euskararen ezagutzaren unibertsalizazioa erdiestera; iristekotan, jakina.

Zoritxarrez, Hezkuntza Lege berriak bere egin ditzake urte luzez euskararen normalizaziorako muga izan diren tresna atzerakoiak: hizkuntza ereduak, hain zuzen ere. Ereduen sistemak ez du inondik inora ere bermatzen etorkizuneko belaunaldi euskaldun eleaniztunak sortzea eta, are gutxiago, ezarritako euskarazko komunikagaitasun mailak izatea, argi geratu da.

Gainera, zirriborratutako legeak ez du jasotzen jomuga horietara iristeko zein hizkuntza-ereduri jarraituko dion, nahiz eta ardatz euskara izango omen duen. Baina, hizkuntza-ereduari dagokionez, nola interpretatu behar dugu sistema eleaniztuna izatea? Zalantzarik ez dugu hizkuntzaren eremuan hutsune nabarmenak dituela legeak eta, gure ustez, euskara ikas- eta irakas-hizkuntza izango duen ikas eredu orokortu inklusiboak izan behar du oinarria. Finean, Hezkuntza Legeak euskara gehiago behar du, gutxien duenari gehiago eman ahal izateko.

Gure sektorea etorkizunean desagertzeko asmoz sortua izan zen eta, lege-proposamen honek aurrera eginez gero, ez dugu inoiz lortuko.

Herri Ekimeneko Euskaltegiak

Ziur Telegram edota Whatsappa erabiltzen duzuela! Bada, AEKren, KORRIKAren eta euskalgintzaren inguruko albisteak jaso nahi badituzu, kanal hauetan topatuko gaituzue:

Whatsapp kanala:
https://whatsapp.com/channel/0029VaCyRBRBlHpeq2ailZ3B
Estekan klik egin, eta kanalean sartutakoan, JARRAITU (goian, eskuinetara). Oharra: whatsapp kanaleen bilatzailean AEK-KORRIKA idatzita, ez zaizue agertuko. Zabaldu lotura, beraz!

Telegram kanala:
Bilatu @AEKeus kanala, edo kanalera zuzenean eramango zaituen estekan klikatu: telegram.me/AEKeus

Batu gure kanaletara!

AEK-k, Ikastolen Elkarteak, Sortzen-ek eta Agerraldiak Errigorako euskarari puzka kanpaina lehenengoz egin genuenetik, 10 urte joan dira. Ekimen honen bidez, Nafarroako erdialde eta hegoaldeko ekoizleei laguntzeaz gain, jasotako diruaren %25a bertako euskalgintza suspertzeko erabiltzen da.

Aurten kutxa bakarra egongo da aukeran, hasieran bezala. 50 euro balioko du, eta bertan 23 ekoizleren 9 produktu ekologiko eta konbentzional egongo dira nahasian (bost produktu finko: zainzuriak, piperrak, orburuak, gozo bat eta ardoa, eta beste lau gainerako ohiko produktuekin osatuta).

Saskiak eskatzeko epea urriaren 20tik azaroaren 9ra arte izango da, Errigoraren webgunean egin daiteke eskaria. Produktuak AEKren euskaltegietan eta beste hainbat banaketa gunetan jaso ahal izango dira.

Goza ezazu produktu on eta gozoez, eta bide batez, egin zure ekarpena Nafarroako ekoizle eta euskalgintzari.

10 urte bete-bete!

Ate-joka dugu azaroaren 4a. Berebiziko garrantzia du AEKideok ere oldarraldiaren aurrean euskararekin bat egiteak, euskaraz bat izateak eta, beraz, sustapen-lanak egiteak nahiz azaroaren 4an Bilbora joateak. Guztion indarra beharko dugu azaroaren 4an oldarraldiari erantzun sendoa emateko.

Euskal Herri osoan AEK erreferente izatea nahi dugu hiztun aktiboak sortzen. Gure xedea da Euskal Herriko biztanle guztiak euskaraz eroso bizitzea, ahalegin berezirik egin gabe; biztanle guztiek euskaraz eroso aritzeko baldintzak izango dituzte eta euskara erabiltzeagatik ez dira deseroso edo baztertuta sentituko.

Gure ikuspegia eta egitekoa horiek izanik, eta kontuan hartuta proiektu estrategikotzat hizkuntza-politikan eragitea dugula, euskararen normalizazioaren kontrako oldarraldiari aurre egitea dagokigu. Argi dago ez direla sententzia isolatuak, baizik eta botere judizialetik hizkuntza-politika aurrerakoiak mugatzeko eta herritarron hizkuntza-eskubideak murrizteko joera gorakor bat, oldarraldi bat.

Azaroaren 4an, AEKideok ere oldarraldiaren aurrean, euskararekin bat, euskaraz bat!

Irailaren 26an, Hizkuntzen Europako egunean, euskalgintzako erakunde nagusietako ordezkariak elkartu ziren Bilbon, Euskalduna jauregiaren (Bilbo) aurrean, azaroaren 4an bertatik abiatuko den manifestazioari buruzko xehetasunak emateko.

«Oldarraldiaren aurrean: euskararekin bat, euskaraz bat» lelopean, Euskaldunatik abiatuko da 17:00etan manifestazioa, eta Bilboko udaltzean egingo da amaiera-ekitaldia.

Joan den maiatzaren 10ean EAEko Auzitegi Nagusiaren atarian egin bezala, euskararen normalizazioaren kontrako epai sortarekiko desadostasuna agertu dute bertaratutakoek. Erandioko Udalekoa, Uliazpi Fundazioari buruzkoa, Barakaldokoa, Irungo udaltzainena, Nafarroako hainbat udaletakoa, edo euskara hizkuntza “zailegia” dela argudiatu zuen Laudioko sententzia gogoratu zituzten, besteak beste. Eta, agerraldi hartan azpimarratu zen bezala, oldarriaren aurrean erantzun bateratua emateko azaroaren 4koa euskararen aldeko manifestaziorik jendetsuena izatera deitu dute.

Informazio gehiago, euskarriak... Kontseiluaren webgunean.

Azken urteetan, Garabiderekin elkarlanean, Ekuadorreko Kitxua komunitatean hizkuntza biziberritzeko estrategia espezifikoen beharrari erantzuteko hainbat proiektu garatzen aritu da AEK. Oraingoan proiektu berri bati hasiera eman diogu. Esti Nieva Ponga AEKidea aritu/ko da 2023-2024 ikasturtean

Aurrekoetan, komunitateko kide batzuk helduen irakaskuntzari lotutako formazioa eta aholkularitza jaso dute. Oraingoan, lantalde honek A1 mailako eskolak emateko metodologiaren inguruko formazioa eman, aztertu eta materiala sortzea da helburua. Proiektuan zehar formazioa, laguntza, jarraipena eta aholkularitza eman/go die Nieva AEKideak.

Irudian, Esti Nieva Kitxua komunitateko kideekin.

Hemendik aurrera abiaraziko duen plan estrategikoan, AEK-k ikuspegi hau ezarri du hurrengo lau urteetarako: “Euskal Herri osoan, AEK erreferente izango da euskal hiztun aktiboak sortzen, euskalduntzea doako zerbitzua izan dadin eragiten”.

Ezaguna denez, AEK erakundeak euskararen normalizazioan dihardu, eta horren eremu guztietan aritzen da: ezagutzan, erabileran eta sustapenean. Azken batean, gure xedea da Euskal Herriko biztanle guztiak eroso bizi ahal izatea euskaraz.

Alizia Iribarren koordinatzaile nagusiaren agurra
Ikasturte honetatik aitzina, bera ez da ariko postu horretan, behin lau urteko etapa amaituta. Hain zuzen ere, AEK-k bere egituraren gaineko gogoeta egingo du epealdi estrategiko berrian, eta horren baitan ezarriko du bestelako antolaketa 24-25 ikasturterako.

Irudian, ikasturte honetan, Ermuan, AEK-ko kideek egindako gogoeta-saio bat

Arratian gero eta enpresa gehiago daude euskara gehiago erabiltzeko prest.

eusGara zerbitzuak hitzarmen ekitaldia egin du gaur goizean (irailak 22) Zeanuriko Zulaibar campusean, eta 9 enpresa berrik konpromisoa hartu dute euskara gehiago erabiltzen hasteko, eta horiek kontuan hartuta, gaur gaurkoz 29 enpresek osatzen dute eusGara komunitatea. Horiek guztiek eskura izango dituzte euren enpresetan hizkuntza kudeaketa egokia egiteko eusGarak eskaintzen dizkien doako tresnak, AHIZE zerbitzuaren bitartez: itzulpen zerbitzua, hizkuntza aholkularitza, diru-laguntzen kudeaketa, edo trebakuntza saioak.

Enpresa hauek egin dute bat aurten eusGara proiektuarekin: Piedade Ondo, Arratia Egoitza, Jandoniz, Cementos Lemona, Alinar die casting, Arbisa, Wolco, Alfe Cutting eta Ekin eraiketak.

Arratiako zaintza sektore osoa biltzen duen ildo berria zabaldu du eusGarak, adineko hiru egoitzetan zaintza euskaraz eman dadin urratsak ematen joateko.

Arabako enpresek tresna berri bat dute euskara sustatzeko: Eskuara. Aurkezpena atzo (irailak 20) egin zuten Gasteizen.

Bere helburua da 50 langile baino gehiago dituzten Arabako enpresetan euskararen erabilera areagotzea eta hizkuntza berdintasuna bultzatzea. Lanabes programaren barruan sortu den egitasmoa da, eta une honetan, Eskuara proiektuarekin bat egin dute bi enpresek: Aenkomer eta Sirimiri (aurkezpenean ere parte hartu zuten). Dena den, ekimena handitzen joatea da helburua, eta 2024 urte amaierarako 25 enpresetara iristea aurreikusten da.

Proiektuan parte hartuko duten enpresek Ahize-AEK hizkuntza aholkularitza zerbitzuaren laguntza izango dute. Hizkuntzen kudeaketari dagokionez, enpresekin honako bidea egingo da: beren egoera eta beharren oinarrizko argazkia egiten lagunduko zaie, eta beharren zein aukeren arabera, euskararen erabilera areagotzeko eta hizkuntza berdintasuna bultzatzeko konpromisoak hartuko dituzte. Ondoren, Ahize-AEK-k aipatu helburuak betetzen lagunduko die enpresei honako eremuetan eraginez: hizkuntza paisaian, komunikazioan, zerbitzuan, harreran, ingurune digitalean, langileen arteko harremanean, lan esparruarekin lotutako euskarazko terminologian, ikasleen praktikaldian...

Proiektuan parte hartzeko baldintza bakarra dago: enpresak bere behar eta neurrira egokitutako konpromisoak hartzea eta betetzea. Horretarako, Arabako Foru Aldundiarekin hitzarmen bat sinatuko dute.

Praktikatu euskaraz gurekin, erraza da. Hori da AEKren Praktikatu zerbitzuak 2023-2024 ikasturterako abiatu duen kanpainaren leloa. Parte-hartzea erraza da: izena eman besterik ez duzu egin behar; ondoren, zure herriko dinamizatzaileak dituzun aukeren berri eman eta ondo datorkizun taldea eskainiko dizu. Mintzapraktika egiteaz gain, lagun berriak egiteko aukera izango duzu. Horixe islatu nahi izan dute, hain zuzen ere, bideo honetan:

Urriko lehen egunetan hasiko dira elkartzen berbalagunak, mintzakideak eta mintzalagunak. Guztira, ikasturte berrian 95 herritan: hasi Garraldatik eta Lanestosaraino edo Tuteratik Zumaiaraino. Aurten, gainera, bada berritasunik: lehenbizikoz, mintzalagun taldeak antolatuko dira Lapurdiko Donibane Lohizune, Getaria, Urruña eta Ziburun.

Beti bezala, AEKren Praktikatu zerbitzuak euskarazko aisialdia sustatzen jarraituko du ekintza osagarrien bidez. Joan den ikasturtean, esaterako, 350 ekintza bainogehiago antolatu ziren, besteak beste tailerrak, irteerak, mintzodromoak, asteburuko egonaldiak, udako ibiltaria, Zilegi Asteak...

Horretaz gain, hitanoa lantzeko Hiketalagun proiektuak aurrera jarraituko du, elkarri hika hitz egiteko talde berrien sorrera sustatuta. Familientzako Gurasolagun taldeetan ere segituko dute jolasak, txangoak eta tailerrak egiten, helduek eta haurrek elkarrekin euskaraz aritzeko aukera izan dezaten. Eta, azaroan, online taldeak ere abiatuko dira. Parte-hartzea doakoa da, eta kide guztiek deskontuak eta sariak eskura ditzakete.

Informazio gehiago eskuratu edo izena emateko: www.praktikatu.eus

Txuma Murugarren eta Intza Alkaini elkarrizketak; Koskobilo, Neolitiko garaiko aztarnak Sakanan; upategietan euskara ontzen; pedalontzia, euskal asmakizuna; euskaldunak XII. mendean hitz gutxitan... eta beste mila kontu!

Harpidetza egin nahi? aizu.eus/harpidetu

Plana AHIZE-AEKren laguntzarekin diseinatu dute, eta batzordean parte hartzen jarraitzen dugu. Indesa 2010 Arabako Foru Aldundiak irabazteko xederik gabeko enplegu zentro berezi gisa eratutako sozietate publiko bat da.

Ekitaldian, zentroko langileek "Arbuluko adierazpena" irakurri dute, non berresten duten hizkuntza berdintasunarekiko eta euskara ikasteko eskubidearekiko konpromisoa, gizarteratzeko eta laneratzeko tresna gisa.

Aitziber Balantzategi, Artezkaritza kontseiluko kidea, eta Mikel Urdangarin, AHIZE-AEK-ko kidea, izan ziren agerraldian. Argazkian, Lexuri Ugarterekin, Arabako Foru Aldundiko Euskara zuzendariarekin.

Amancay Gaztañagari eta DJ Elepuntori elkarrizketak; udan Euskal Herria ezagutzeko proposamenak; jeans urdinak hitz gutxitan...

Harpidetza: aizu.eus/harpidetu

Mikel Aylloni eta Lur Errekondori elkarrizketak; norantz doa (euskal) musika?; Buenos Aires aire zabalean; AEKren uda hitz gutxitan; asfaltoa Arabako barrunbeetan... eta beste hainbat kontu!

Harpidetza egin nahi? aizu.eus/harpidetu

Gure ikasleek doan jasoko dute AEKren euskaltegietan.